Rok temu w marcu podczas konferencji III Smart City Forum Wrocław otrzymał zaszczytny tytuł Smart City w kategorii miast powyżej 500 tysięcy mieszkańców.
Artykuł przygotował Prezydent Wrocławia Rafał Dutkiewicz
To był ważny rok dla Wrocławia, nie tylko ze względu na wydarzenia związane z Europejską Stolicy Kultury, ale także dlatego, że w mieście powstało wiele projektów i inicjatyw „smart”.
MIESZKAŃCY
Nasze Teleinformatyczne Centrum Obsługi Mieszkańca, czyli « jeden numer » zostało uzupełnione o Wirtualnego Doradcę Mieszkańca „Dorotę” oraz aplikację MAM – Mobilnego Asystenta Mieszkańca. Dorota to system dialogowy oparty na czacie, który symuluje rozmowę z prawdziwą osobą i pomaga wyszukać niezbędne informacje na stronie. Dzięki aplikacji MAM mieszkańcy mogą zgłaszać problemy, które zauważą w mieście. Wystarczy pobrać bezpłatną aplikację i za jej pośrednictwem zgłosić nieprawidłowości, np. uszkodzoną sygnalizację świetlną, dziurę w jezdni, pełne pojemniki na śmieci. Aby wysłać zgłoszenie należy wybrać odpowiednią kategorię i wskazać lokalizację na udostępnionej mapie. Można także załączyć zdjęcia. Wykonanie tych trzech kroków pozwoli przekazać zgłoszenie do jednostki miejskiej odpowiadającej za jego realizację. Zgłoszenie wysłać można jako osoba anonimowa lub zakładając konto w aplikacji. Osoby posiadające konto dodatkowo mogą śledzić status swojego zgłoszenia.
Cały czas rozbudowujemy Wrocławski Budżet Obywatelski (WBO). Tegoroczna edycja promuje zielone rozwiązania. Po pierwsze – dlatego, że Wrocław ubiega się o tytuł Zielonej Stolicy Europy w 2019 r. Co więcej, dzięki poprzednim edycjom WBO zauważyliśmy, że są to ważne sprawy dla mieszkańców. Park to dla wrocławian nie tylko rekreacja i sport, ale miejsce spotkań okolicznych mieszkańców i centrum aktywności lokalnej. Realizacja WBO wspomagana jest systemowo narzędziami on-line, które dostępne są dla mieszkańców i pracowników Urzędu Miejskiego Wrocławia. Na etapie składania wniosków mamy formularz on-line, kompatybilny z Google Maps i serwisem GIS, dzięki czemu możliwe jest zaznaczenie lokalizacji zadania na interaktywnej mapie, dostęp do warstw numerów działek i map własności. Z formularza dane o projekcie zaciągane są na stronę Wrocławia, na której każdy z projektów posiada uzupełnianą na bieżąco podstronę z opisem, lokalizacją, wizualizacjami, informacją o etapie weryfikacji, a w razie wyboru do realizacji z postępem prac i dokumentacją fotograficzną. Zaciągane są również na specjalną platformę, za pomocą której odbywa się weryfikacja projektów. Korzystając z tego narzędzia, możliwy jest monitoring postępu weryfikacji. Zbędny jest papierowy i mailowy obieg dokumentów, wszyscy uczestnicy procesu mają dostęp do wyników weryfikacji pozostałych jednostek. Na etapie głosowania mieszkańcy ponownie mają do dyspozycji narzędzie on-line w postaci formularza działającego jak koszyk zakupów, skorelowanego z podstronami projektów. Narzędzie można obsługiwać również z urządzeń mobilnych. Jako jedyni wyniki głosowania na poszczególne projekty, z podziałem na płeć, wiek, osiedla udostępniliśmy w ramach open data. Korzystają z nich badacze budżetów obywatelskich i miejscy aktywiści. Każdy z wybranych w głosowaniu projektów realizowany jest zgodnie z metodologią zarządzania projektami. Kluczowy jest również aspekt partycypacji społecznej. Konsultacje z mieszkańcami odbywają się na etapie składania projektów, ich weryfikacji, wyboru oraz realizacji. Również zasady na rok kolejny wypracowywane są podczas debat i warsztatów w ramach ewaluacji prowadzonej w postaci konsultacji ogólnomiejskich z wykorzystaniem platformy wrocław.pl/rozmawia, gdzie dostępny jest formularz on-line umożliwiający zgłoszenie propozycji i uwag. Wszystkie uwagi publikowane są stronie internetowej WBO.
ZIELEŃ
Jeśli jesteśmy przy zielonych projektach, to należy wspomnieć, że Wrocław otrzymał właśnie środki finansowe w ramach Programu Horizon 2020 na międzynarodowy projekt badawczy GrowGreen. Jego celem jest sprawdzenie możliwości stosowania rozwiązań opartych na tzw. usługach środowiskowych umożliwiających lokalne zagospodarowanie i wykorzystanie wód opadowych, stworzenie oaz zieleni, dających schronienie przed upałem, zapewniając zacienienie i lokalne obniżenie temperatury aby zwiększyć odporność miasta na zmiany klimatu. We Wrocławiu w ramach projektu powstaną eksperymentalne rozwiązania w dzielnicy z intensywną zabudową śródmiejską, gdzie mieszka wiele osób, które potrzebują kontaktu z zielenią w bliskim sąsiedztwie swojego domu. Będą to parki kieszonkowe, zielone ściany, zielona ulica. Udział międzynarodowych partnerów, w tym uczelni wyższych, ma przyczynić się do szukania rozwiązań wcześniej nie stosowanych.
WROLAB
Miasto skupia się również na wspieraniu lokalnych start-upów. Przykładem mogą być konferencje czy też inicjatywa 30 Kreatywnych Wrocławia. WroLab – to miejskie laboratorium, element polityki Smart City Wrocław, w ramach którego udostępniamy przestrzeń przedsiębiorcom, start-upom, naukowcom do testowania, na wybranym obszarze w mieście, swoich innowacyjnych pomysłów i rozwiązań.
INTELIGENTNE SYSTEMY PARKOWANIA
Przykładem WroLab może być pilotażowy projekt dotyczący inteligentnego parkowania realizowany przez firmę Neurosoft. Polega on na testowaniu systemu do identyfikacji wolnych miejsc postojowych na wybranym obszarze w centrum miasta. Miejsca postojowe są obserwowane w sposób ciągły poprzez różne urządzenia. Zastosowane w ramach testu rozwiązania mają dać odpowiedź na temat ich skuteczności oraz ograniczeń. Będzie to stanowiło podstawę do opracowania ogólnej strategii rozwoju systemu parkowania w mieście oraz do jej wdrażania. Docelowe rozwiązania mają służyć mieszkańcom oraz jednostce odpowiedzialnej za parkowanie w mieście. W efekcie powstanie oferta usług parkingowych, która poprzez wykorzystanie nowoczesnych, interaktywnych metod przekazywania informacji bezpośrednio lub poprzez urządzenia mobilne, zachęci do korzystania z Inteligentnego Systemu Parkowania. Przyczyni się to do skrócenia czasu poszukiwania miejsca postoju, oszczędności, efektywnego wykorzystania dostępnej bazy parkingowej oraz do propagowania rozwiązań proekologicznych w ramach Smart City Wrocław.
SMART TRIP
Kolejny projekt badawczy to SmartTrip realizowany z firmą Solid Solutions. Polega on na optymalizacji wykorzystania zasobów transportowych. Jako podstawę budowy i testowania systemu przyjęto integrację informacji dotyczących środków transportu w mieście oraz sposobu płatności za ten transport. Mieszkaniec otrzyma aplikację, która pozwoli mu planować podróż po mieście różnymi środkami transportu z możliwością porównania czasu, ceny oraz jednoczesnego opłacenia podróży. System, uwzgędniając preferencje użytkownika, umożliwi lokalizację podróżnego, optymalizację kosztów podróży, monitoring lokalizacji różnych środków transportu, automatyczne rozliczanie. Obustronna komunikacja pomiędzy użytkownikami a systemem umożliwi zbieranie danych, których analiza posłuży kształtowaniu miasta bardziej przyjaznego dla użytkowników. Obecnie, w ramach projektu, wybrane tramwaje i autobusy zostały wyposażone w urządzenia w technologii beacon oraz jesteśmy w trakcie montażu urządzeń w centrum miasta.
ASYSTENT MIESZKAŃCA
Inny ciekawy projekt realizowany w duchu filozofii Smart City Wrocław to Asystent Mieszkańca, który ma być mobilnym narzędziem łączącym wiele obszarów świadczenia usług dla mieszkańców. Odbiorcami są przede wszystkim mieszkańcy. Narzędzie będzie kierowane także do osób podróżujących po Wrocławiu turystycznie oraz dla tych, którzy mogą być zainteresowani pobieraniem udostępnianych danych ITS (przede wszystkim transportowych). Dla miasta istotne jest zbieranie i szybkie udostępnianie mieszkańcom informacji o kondycji dróg, ruchu drogowego, o planowanych i niespodziewanych utrudnieniach, liczbie dostępnych pojazdów do wypożyczenia, liczbie miejsc parkingowych w dużych miejscach przesiadkowych, czasie podróży i kosztach podróży różnymi środkami transportu. Takie informację będą otrzymywali mieszkańcy dzięki „Asystentowi”. A mieszkańcy będą mogli poprzez aplikację zgłaszać nieprawidłowości z różnych obszarów działalności miasta. Dla mieszkańca skutkować ma to szybkim udzieleniem informacji zwrotnej o statusie zgłoszenia, eliminację zgłoszeń dublujących się, a to wszystko za pomocą narzędzia mobilnego.
Ponadto „Asystent” ma pełnić rolę przewodnika turystycznego oraz ma udostępniać informacje w zakresie możliwości transportowych miasta.
Planowana jest również budowa, dla każdego przystanku transportu publicznego obsługiwanego przez miasto, wirtualnych tablic Dynamicznej Informacji Przystankowej. W tym momencie posiadamy 360 tablic prezentujących informację o czasach odjazdu transportu publicznego oraz komunikaty specjalne, w tym informację o jakości powietrza. Planujemy również udostępnienie wszelkich informacji o możliwościach połączeń transportowych włączając w to prezentację rozkładów jazdy, geolokalizację pojazdów transportu publicznego oraz włączenie informacji pochodzących z budowanych P&R, stacji wypożyczeń rowerów miejskich czy planowanych stacji wypożyczeń pojazdów elektrycznych. Planowane jest również prezentowanie danych z Kolei Regionalnych. Aktywni użytkownicy będą mogli wypowiadać się na temat swoich preferencji podróży lub udostępniać nam dane na temat wybranych środków transportu, zadowolenia z wyboru, czasu podróży, co zostanie wykorzystane przy podejmowaniu decyzji odnośnie rozwoju systemu. Kolejnym krokiem będzie udostępnianie informacji odnośnie planowanych i awaryjnych zajęć pasa ruchu drogowego, co ma wpływ na ruch w mieście.
LORA
Na koniec warto wspomnieć o projekcie realizowanym we współpracy z Politechniką Wrocławską oraz firmą Thaumatec. Jest to projekt badawczy, którego celem jest testowanie rozwiązania opartego na sieci telekomunikacyjnej w technologii LoRa (Long Range Radio), która umożliwia komunikację bezprzewodową na dystans ponad 15 kilometrów. Budowa takiej sieci umożliwi uruchamianie kolejnych projektów badawczych w oparciu o tę technologię m. in. sterowanie oświetleniem czy różnego rodzaju czujnikami np. parkowania czy napełnień koszy na śmieci.
Dzięki temu nowo tworzone rozwiązania w ramach Smart City Wrocław nie będą musiały budować własnej infrastruktury komunikacyjnej ani wykorzystywać rozwiązań oferowanych komercyjnie przez operatorów komórkowych. Oprócz infrastruktury w ramach projektu powstaną podstawowe narzędzia do zarządzania siecią i podłączonymi do niej urządzeniami.
Projekt będzie realizowany w dwóch etapach. W pierwszym etapie sieć LoRaWAN obejmie swoim zasięgiem historyczne centrum Wrocławia. W drugim etapie sieć będzie rozbudowywana o dodatkowe stacje bazowe i funkcje. W chwili obecnej zostały zamontowane dwa z trzech nadajników, a projekt został wstępnie uzgodniony co do zakresu. Jesteśmy także w przededniu podpisania porozumienia. Trwają także przygotowania do wykorzystania tej sieci w projekcie badawczym SmartTrip do sterowania oświetlenia oraz monitorowania statusu urządzeń beacon.
Nasze działania w mieście zgodnie z filozofią Smart City Wrocław mają przyczynić się do poprawy jakości życia mieszkańców ale również zaangażowania mieszkańców w sprawy miasta. Chcemy promować ideę WroLab i rozwijać współpracę ze startupami. Za nasze działania na tym polu, w listopadzie 2015 roku otrzymaliśmy w Hongkongu nagrodę CINEV Smart Mobility in Smart City za „Public transport network integration”. W grudniu ubiegłego roku ponownie przyznano nam nagrodę, tym razem za „Public incentives in transport”, wręczoną podczas Euro-China Smart Mobility Conference 2016 w Shenzhen.
Wiceprezydent Wrocławia Maciej Bluj odbiera statuetkę Smart City w kategorii „Miasto powyżej 500 tys. mieszkańców.” 15.03.2016 r.
